Από την Ορεινή Αρκαδία μέχρι το Καϊμακτσαλάν, πέντε πετρόχτιστα χωριά μας εμπνέουν να πάρουμε τα βουνά. Καθένα από αυτά έχει τη δική του γοητεία.
Το κρύο έρχεται και μαζί του φτάνει η ώρα να ανακαλύψουμε τις ομορφιές της ορεινής Ελλάδας. Πετρόχτιστα αρχοντικά, ζεστοί ξενώνες, πλατείες με μαγευτική θέα, αναμμένα τζάκια και καλό φαγητό. Αν αναζητάτε προορισμούς για τις χειμερινές εκδρομές σας, τα παρακάτω χωριά θα σας δώσουν την ευκαιρία χαλάρωσης στη φύση και περιήγησης σε πέτρινους παραδοσιακούς οικισμούς που διατηρούν την αυθεντικότητα τους.
Λαγκάδια, Ορεινή Αρκαδία
Τα Λαγκάδια είναι ένα από τα ωραιότερα χωριά της Αρκαδίας - αλλά και όλης της ορεινής Ελλάδας- και αξίζει να τα γνωρίσετε. Πατρίδα δύο Ελλήνων πρωθυπουργών (του Θεόδωρου Δεληγιάννη και του Νικολάου Δεληγιάννη), αλλά και των πιο γνωστών τεχνιτών πέτρα της περιοχής, τα Λαγκάδια απλώνονται αμφιθεατρικά σε μια απότομη πλαγιά του Μαινάλου, μέσα στην πλούσια βλάστηση, δημιουργώντας μια εντυπωσιακή εικόνα. Το χωριό, που απέχει 65 χλμ. από την Τρίπολη και βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 900 μέτρων, έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός.
Ο φιδογυριστός δρόμος ακολουθεί τους σχηματισμούς του τοπίου και οδηγεί στην καρδιά του χωριού, που στόλισαν με τα έργα τους οι περίφημοι Λαγκαδινοί χτίστες. Τα σπίτια, οι εκκλησίες, το ιστορικό σχολείο, οι βρύσες, η πλατεία και τα ανηφορικά καλντερίμια είναι πραγματικά κομψοτεχνήματα της αρχιτεκτονικής της πέτρας. Αν σας αρέσουν οι δραστηριότητες στη φύση μπορείτε να ακολουθήσετε ένα τμήμα του μονοπατιού Μainalon Trail προς το χωριό Βαλτεσινίκο και να ανακαλύψετε πηγές, νερόμυλους και το μεγάλο λιβάδι Γκριλάς. Επίσης, οι φυσιολάτρες μπορούν να επισκεφτούν την τεχνητή λίμνη του Λάδωνα, ανάμεσα στα Λαγκαδινά βουνά και το Αφροδίσιο όρος.
Βυζίτσα, Πήλιο
Από τα πιο γνωστά και παραδοσιακά πηλιορείτικα χωριά, η Βυζίτσα ξεχωρίζει για τα εντυπωσιακά και καλοδιατηρημένα αρχοντικά της - ίσως τα πιο πολυφωτογραφημένα του Πηλίου. Ολόκληρο το χωριό μοιάζει με υπαίθριο μουσείο πηλιορείτικης τέχνης. Σταθείτε μπροστά στα αναπαλαιωμένα αρχοντικά και προσέξτε τις λεπτομέρειες. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ΕΟΤ, τη δεκαετία του ’80, ξεκίνησε από εδώ το πρόγραμμα αποκατάστασης της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Πανέμορφη είναι και η μεγάλη πλατεία του χωριού με τα ψηλά πλατάνια και ιδιαίτερα σημαντικές οι εκκλησίες του (ξεχωρίζουν η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής). Ανάλογα με την εποχή, από τη Βυζίτσα μπορείτε να πεζοπορήσετε προς τις Μηλιές, αλλά και να φτάσετε μέχρι τη θάλασσα. Μην παραλείψετε να κάνετε μια στάση στον Αγροτουριστικό Συνεταιρισμό Γυναικών «Εσπερίδες» για μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού από φρέσκα φρούτα της περιοχής.
Δίλοφο, Ζαγοροχώρια
Το Δίλοφο είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα πιο όμορφα και καλύτερα διατηρημένα χωριά του Ζαγορίου. Χτισμένος σε υψόμετρο περίπου 900 μ. στις πλαγιές της Τύμφης και σε απόσταση 32 χλμ. από τα Ιωάννινα, ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός και αποτελεί εξαιρετικό δείγμα ζαγορίτικης αρχιτεκτονικής. Όλα τα κτίσματα είναι φτιαγμένα από τον τοπικό σχιστόλιθο.
Αφήστε το αυτοκίνητο στην είσοδο του χωριού (δεν κυκλοφορούν μέσα στον οικισμό) και ξεκινήστε την περιπλάνηση στο ατμοσφαιρικό σκηνικό του χωριού που περιλαμβάνει στενά πλακόστρωτα καλντερίμια, υπέροχα αρχοντικά (όπως το ύψους 13,5 μέτρων αρχοντικό Μακρόπουλου- που λέγεται ότι είναι το ψηλότερο σπίτι στο Ζαγόρι), πέτρινες βρύσες και μια όμορφη κεντρική πλατεία με έναν τεράστιο πλάτανο. Στα αξιοθέατα του χωριού συγκαταλέγονται η επιβλητική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1850), η Αναγνωστοπούλειος Σχολή, που λειτούργησε ως Αρρεναγωγείο και έπειτα ως Δημοτικό σχολείο, καθώς και δύο πέτρινα γεφύρια (Αγίου Μηνά και Καπετάν Αρκούδα) που βρίσκονται κοντά στο χωριό. Είναι σίγουρο ότι αν επισκεφτείτε αυτό το χωριό μια φορά, θα επιστρέψετε πολλές ακόμα.
Καλαρρύτες, Τζουμέρκα
Οι Καλαρρύτες βρίσκονται στο νοτιοανατολικό άκρο του νομού Ιωαννίνων στην περιοχή των Τζουμέρκων και είναι χτισμένοι σε υψόμετρο 1.200 μ., στο χείλος μιας απότομης χαράδρας. Πρόκειται για ένα διατηρητέο παραδοσιακό χωριό, όπου πρωταγωνιστούν τα επιβλητικά πέτρινα αρχοντικά, τα άφθονα νερά και τα παραδοσιακά καλντερίμια. Οι κάτοικοι του χωριού θα σας πουν ιστορίες για τους πρώτους αργυροχρυσοχόους που γεννήθηκαν εδώ - μεταξύ των οποίων και o Σωτήριος Βούλγαρης, που ίδρυσε τον διάσημο οίκο Bvlgari.
Αφού επισκεφθείτε το Μουσείο των Χρήστου Γκολφινόπουλου και Αικατερίνης Μουσαφίρη, αλλά και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου με το αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο, κάντε μια στάση στην Άκανθο, το ρετρό καφενείο του Ναπολέοντα Ζαγκλή που θα σας μεταφέρει στην Ελλάδα της δεκαετίας του '50. Αξίζει να δείτε και την εντυπωσιακή Μονή της Κηπίνας, που χτίστηκε το 1212 στην εσοχή ενός κάθετου βράχου αρκετές δεκάδες μέτρα πάνω από το δρόμο που οδηγεί στους Καλαρρύτες.
Παλαιός Άγιος Αθανάσιος, Πέλλα
Χτισμένος σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στις πλαγιές του Καϊμάκτσαλαν, του τρίτου ψηλότερου βουνού της Ελλάδας, σε απόσταση 30 χλμ. από την πόλη της Έδεσσας και 123 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος ξεχωρίζει για την παραδοσιακή μακεδονίτικη αρχιτεκτονική του, αλλά και λόγω της γειτνίασής του με το φημισμένο χιονοδρομικό κέντρο του Βόρα, που έχει το μεγαλύτερο υψόμετρο απ' όλα τα χιονοδρομικά της Ελλάδας (2.500 μέτρα περίπου). Τα κτήρια με τις κεραμοσκεπές και βασικά υλικά την πέτρα και το ξύλο κυριαρχούν παντού και εξηγούν γιατί ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος είναι γνωστός ως το «πέτρινο χωριό».
Από το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου στον ομώνυμο λόφο μπορείτε να θαυμάσετε την υπέροχη θέα προς τη λίμνη Βεγορίτιδα, την τρίτη μεγαλύτερη λίμνη σε έκταση της Ελλάδας. Στην ψηλότερη κορυφή του βουνού βρίσκεται το Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρα-Καϊμάκτσαλαν, με εξαιρετικές υποδομές και πίστες για όλα τα γούστα. Αξέχαστη εμπειρία αποτελεί η πεζοπορία από το χιονοδρομικό κέντρο μέχρι το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στην κορυφή του όρους, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη των Σέρβων πεσόντων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.