Ένα μοναδικό ταξίδι περιπέτειας, από τις πολιτείες των Ίνκας, τη λίμνη Τιτικάκα και τις αλυκές της Βολιβίας μέχρι την έρημο Ατακάμα στη βόρεια Χιλή.
Μετά την τετραήμερη πεζοπορία στο Μάτσου Πίτσου, φεύγω από το Κούσκο, με τρένο για το Πούνο, μια μικρή πόλη στις όχθες της λίμνης Τιτικάκα, στα σύνορα με τη Βολιβία. Η διαδρομή είναι πανέμορφη. Αφήνουμε πίσω μας το Κούσκο που βρίσκεται στα 3.399 μ. με το τρένο να σκαρφαλώνει τις λουλουδιασμένες πλαγιές των βουνών των Άνδεων και τις χιονισμένες κορυφές να ξεχωρίζουν μέσα στον καταγάλανο ουρανό.
Η λίμνη Τιτικάκα που βρίσκεται στα 3.820 μ. είναι απλωμένη ανάμεσα στο Περού και τη Βολιβία με το 40% της λίμνης να βρίσκεται στη Βολιβία και το 60% στο Περού. Η δε έκταση που καταλαμβάνει είναι γύρω στα 8.300 τ.χ. (όσο και η έκταση της Κρήτης). Ένα από τα ιδιαίτερα τουριστικά αξιοθέατα της λίμνης είναι τα πλωτά νησιά (γύρω στα 60) της φυλής των Ούρους, οι οποίοι είναι απόγονοι των Ίνκας και ζουν σήμερα με τον ίδιο τρόπο που ζούσαν και οι πρόγονοί τους. Κατοικούν πάνω στα πλωτά νησιά φτιαγμένα από καλάμια totora. Μ’ αυτά φτιάχνουν τα σπίτια τους και τις βάρκες τους. Με μια βενζινοκίνητη βάρκα ξεκινάμε για να γνωρίσουμε τη λίμνη Τιτικάκα.
Πρώτη μας στάση σ’ ένα πλωτό νησάκι. Καθώς αποβιβαζόμαστε και αρχίζω να περπατάω στις ξηραμένες καλαμιές, νιώθω τα πόδια μου να βουλιάζουν λες και περπατάω σε χιόνι. Συνεχίζουμε με τη βάρκα για το πραγματικό και όχι πλωτό νησί Taquile. Για να φτάσουμε στον οικισμό του νησιού, θα πρέπει ν’ ανηφορίσουμε ένα δρόμο με πέτρινα σκαλοπάτια. Φτάνοντας, βλέπουμε ν’ απλώνεται μπροστά μας, σαν σκηνικό θεάτρου, όλο το χωριό με τους κατοίκους ντυμένους παραδοσιακά να περιφέρονται στους δρόμους, τους μεν άνδρες να πλέκουν, τις δε γυναίκες να γνέθουν.
Το μεσημέρι δοκιμάζουμε ψάρι troute από τη λίμνη με βραστές πατάτες. Καθόμαστε για λίγη ώρα στον ήλιο κοιτάζοντας στον ορίζοντα τα χιονισμένα βουνά της Cordillera Real, απέναντι στη Βολιβία. Βολτάρουμε στα στενά δρομάκια του νησιού παρακολουθώντας τους κατοίκους με τις περίτεχνες φορεσιές τους. Είναι ήδη απόγευμα. Παίρνουμε τη βάρκα και επιστρέφουμε στο Πούνο.
Την επομένη μέρα φεύγω για Βολιβία. Μετά τον έλεγχο διαβατηρίων στα σύνορα, παίρνω το λεωφορείο για Copacabana που βρίσκεται ση νότια όχθη της λίμνης Τιτικάκα. Ευτυχώς η απόσταση είναι μόνο 10 χλμ. Η Copacabana είναι μια γραφική πόλη, γνωστή μεταξύ άλλων για τον αποικιακό ναό της Μαύρης Παρθένου των Ινδιάνων, προστάτιδας της Βολιβίας. Από εδώ αναχωρούν μικρά σκάφη για το νησί του Ήλιου (Isla del sol), το ιερό νησί των Ίνκας.
Επόμενος σταθμός η πόλη La Paz, διοικητική πρωτεύουσα της Βολιβίας. Φτάνοντας, αφήνω το σακίδιό μου στο ξενοδοχείο και ξεχύνομαι στους δρόμους. Ανακατεύομαι με το πλήθος του κόσμου, περνάω μπροστά από τον καθεδρικό ναό με την πέτρινη σκαλιστή πόρτα σε στυλ Mestizo (συνδυασμός ινδιάνικης και ισπανικής τεχνοτροπίας) με θέματα παρμένα από τη φύση. Κάθομαι σ’ ένα καφέ κοντά στην τζαμαρία και χαζεύω την κίνηση στο δρόμο. Εντυπωσιάζομαι από τους “Cholas”. Πρόκειται για χωρικούς της φυλής Aymara ή Quechua που έχουν μεταναστεύσει από τα χωριά τους στην πόλη, ντυμένοι όλοι τους παραδοσιακά με κύριο χαρακτηριστικό το ημίψηλο καπέλο.
Την επόμενη μέρα έχω προγραμματίσει να επισκεφθώ το Coroico. Ένα μικρό χωριό στις πλαγιές του βουνού Cordillera Real στη ζούγκλα της Βολιβίας, στην περιοχή Yungas. Ο δρόμος από La Paz για Coroiko, γνωστός ως Yungas Road, είναι 47 χλμ. και θεωρείται από τους πιο επικίνδυνους δρόμους του κόσμου. Σε όλα τα ταξιδιωτικά φυλλάδια αναφέρεται ως «ο δρόμος του θανάτου». Κατασκευάστηκε από αιχμαλώτους της Παραγουάης το 1930, κατά τη διάρκεια του τριετούς πολέμου (1932-1935) μεταξύ Βολιβίας και Παραγουάης με αφορμή τα υποτιθέμενα κοιτάσματα πετρελαίου μεταξύ των δύο χωρών.
Το Coroico είναι ένας κρυμμένος παράδεισος, πνιγμένο στην κυριολεξία μέσα σε φυτείες καφέ, cocas και ζαχαροκάλαμου. Στην περιοχή αυτή υπάρχουν πολλά εργοστάσια παρασκευής κοκαΐνης, καθώς η καλλιέργεια Cocas παραμένει το κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας. Αργά το απόγευμα επιστρέφουμε στη La Paz.
Την άλλη μέρα το πρωί επισκέπτομαι το Museo de Metales Preciosos Precolombinos με χρυσά και ασημένια αντικείμενα προ κολομβιανής εποχής, το Museo del Litoral Boliviano με χάρτες, έγγραφα και φωτογραφίες από τη νεότερη ιστορία της Βολιβίας, και το Museo Casa de Murillo, το σπίτι του ήρωα της ανεξαρτησίας της Βολιβίας Pedro Domingo Murillo (1757-1810).
Το απόγευμα φεύγω μ’ ένα πολύχρωμο λεωφορείο για το Sucre, την πρωτεύουσα της Βολιβίας, διανύοντας μια απόσταση 450 χλμ. Το Sucre είναι μια πόλη με χαμηλά λευκά σπίτια σε αποικιακό στυλ που δημιουργεί μια εκπληκτική αντίθεση με τις πολύχρωμες φορεσιές των κατοίκων που περιδιαβαίνουν τους λιθόστρωτους δρόμους της πόλης. Επισκέπτομαι το Casa de la Libertad, ένα κτίριο σε αποικιακό στυλ όπου υπογράφηκε η ανεξαρτησία της Βολιβίας το 1825 από τους Ισπανούς και στην οποία πρωτοστάτησε ο Simon de Bolivar. Συνεχίζω σε μια έκθεση ζωγραφικής με θέμα τον ήρωα της Βολιβιανής επανάστασης, Τσε Γκεβάρα, ο οποίος το 1967 ήρθε στη Βολιβία για να οργανώσει τον Μαρξιστικό/Λενιστικό αγώνα των Άνδεων, τον οποίο όμως δεν πρόλαβε γιατί την ίδια χρονιά τον σκότωσαν στη La Higuera, ένα χωριό έξω από το Sucre.
Αργά το μεσημέρι φεύγω για την πόλη Potosí, η οποία βρίσκεται σε υψόμετρο 4.070 μ. στους πρόποδες του βουνού Cerro Rico. Η ανακάλυψη πλούσιων αποθεμάτων αργύρου στο βουνό το 1544, μετέτρεψε το απομονωμένο χωριό των Ίνκας σε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Λατινικής Αμερικής, επεκτείνοντας τον θρύλο του πλούτου της παγκοσμίας. Για δύο αιώνες, οι Ισπανοί κατακτητές προμηθεύονταν ασήμι από το Potosí που έφτανε στα λιμάνια της Ισπανίας. Σήμερα οι ποσότητες εξόρυξης είναι πολύ μικρές. Ένα σημαντικό μέρος της αποικιακής αρχιτεκτονικής της πόλης, όπως είναι ο καθεδρικός ναός Iglesia San Lorenzo και τα βασιλικά χυτήρια Casa real de la Moneda στο ιστορικό κέντρο της πόλης, μαζί με το βουνό Cerro Rico de Potosí, αποτελούν μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Το πρωί μ’ ένα τζιπ και άλλους έξι τουρίστες ανεβαίνουμε στα ιστορικά μεταλλεία για ξενάγηση. Τα ορυχεία είναι ένας συγκλονιστικός τόπος, όπου εξοντώθηκαν χιλιάδες Ινδιάνοι από τους Ισπανούς αποίκους. Μπαίνουμε στις στοές με ειδικές στολές που μας έχουν παραχωρήσει από το τουριστικό γραφείο και μαθαίνουμε πως εξορύσσουν το ασήμι, όπου ακόμα και σήμερα οι μεταλλωρύχοι εργάζονται σε συνθήκες περασμένων αιώνων. Φεύγουμε σοκαρισμένοι. Σε όλη τη διαδρομή μέχρι την πόλη δεν μιλάει κανείς. Πάμε για φαγητό όλη η ομάδα. Μετά από ένα απολαυστικό γεύμα και έντονες συζητήσεις για όλα όσα είδαμε, φεύγουμε δίνοντας ραντεβού για βραδινή έξοδο.
Το απόγευμα πάω στις θερμές πηγές Tarapaya, που βρίσκονται στην πλαγιά ενός βουνού έξω από το Potosi. Η μαγεία της φύσης και το ζεστό νερό της λίμνης, αν και μυρίζει θειάφι, με χαλαρώνουν. Το βράδυ με την παρέα πάμε σε “Penas”. Τα Penas είναι μικρά κέντρα διασκέδασης στο Potosi, που κάθε Παρασκευή παίζουν τοπικά συγκροτήματα παραδοσιακή μουσική της Βολιβίας. Το μουσικό όργανο που κυριαρχεί είναι η Quena (παραδοσιακό φλάουτο των Άνδεων κατασκευασμένο από ζαχαροκάλαμο). Μια υπέροχη βραδιά που ακόμη και σήμερα όταν ακούω μουσική Άνδεων, με παραπέμπει στα Penas.
Το ταξίδι συνεχίζεται στα νοτιοδυτικά της Βολιβίας με προορισμό το Uyuni. Εδώ, βρίσκεται στα 4.000 μ., ένα από τα συγκλονιστικότερα φυσικά αξιοθέατα του πλανήτη: το περίφημο Salar de Uyuni, η μεγαλύτερη έρημος αλατιού στον κόσμο που περικλείεται από τις χιονοσκεπείς κορυφές των Άνδεων με επιφάνεια 12.000 τ.χ. Στην περιοχή αυτή υπήρχε στα προϊστορικά χρόνια λίμνη που μετά την εποχή των παγετώνων τα νερά της εξατμίστηκαν αφήνοντας ένα παχύ στρώμα από αλάτι 10 μ. Σήμερα είναι μια λευκή έρημος με οάσεις-νησιά με τεράστιους κάκτους. Η βάση για να επισκεφτεί κάποιος τη λευκή αυτή έρημο είναι η μικρή πόλη Uyuni. Κλείνω λοιπόν μ’ ένα τουριστικό γραφείο για ένα τριήμερο tour στο Salar de Uyuni.
Την επόμενη μέρα οκτώ τζιπ των έξι θέσεων φορτωμένα στην μπαγκαζιέρα οροφής με σακίδια, τρόφιμα, μπιτόνια με νερό και πετρέλαιο, μας περιμένουν για να ξεκινήσουμε την περιπλάνησή μας στο Salar de Uyuni. Η διάσχιση της αλυκής θυμίζει ένα γιγαντιαίο παγοδρόμιο και είναι μια αξέχαστη εμπειρία. Οι αντικατοπτρισμοί που προσφέρει το τοπίο είναι μαγευτικοί και το κάνουν να μοιάζει απόκοσμο και σουρεαλιστικό. Στην απέραντη αυτή διαδρομή θα συναντήσουμε τη βαθυκόκκινη λιμνοθάλασσα Laguna Colorada γεμάτη με ροζ φλαμίνγκο. Σύμφωνα με την παράδοση, το νερό είναι στην πραγματικότητα το αίμα των θεών, ενώ οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το χρώμα προέρχεται από τα πλούσια μέταλλα στο νερό. Το βράδυ διανυκτερεύουμε σε lodge κατασκευασμένο από ορυκτό αλάτι.
Το πρωί συνεχίζουμε στην θεαματική λίμνη Laguna Verde σε υψόμετρο 5.000 μ. με φόντο το ένεργο υφαίστειο Licancabur. Την τελευταία μέρα της περιοδείας μας κι ενώ βρισκόμαστε σε απόσταση αναπνοής από τα σύνορα με τη Χιλή, περνάμε από θερμοπίδακες και χοάνες με λάσπη που βράζει, αποκαλύπτοντας ένα μοναδικό θέαμα. Εδώ επιβεβαιώνεται ο μεγάλος Γερμανός ζωγράφος του 18ου αιώνα, Durrer που είχε πει ότι η πραγματική τέχνη βρίσκεται στην ίδια τη φύση, αρκεί να ψάξει κάποιος για να τη βρει.
Τέλος, αφού διασχίζουμε το ηφαιστειακό τοπίο της ερήμου Νταλί (μέρος της ερήμου Atacama), με πετρώματα που το σχήμα τους παραπέμπει σε πίνακες του Salvador Dali, περνάμε εγώ και δύο συνταξιδιώτες μου τα σύνορα για τη Χιλή για να καταλήξουμε στην πόλη San Pedro de Atacama. Την επόμενη μέρα φεύγω για την πρωτεύουσα της Χιλής, Σαντιάγκο διασχίζοντας 1.600 χλμ. στον αυτοκινητόδρομο Panamericana έχοντας για 24 ώρες θέα τον ειρηνικό Ωκεανό από την μια πλευρά και από την άλλη τις Άνδεις.
