Είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Είναι μια κιβωτός Ιστορίας που πλέει ράθυμα στα νερά του Αιγαίου, λίγα μόλις μίλια μακριά από την κοσμοπολίτικη Μύκονο. Είναι ευκαιρία για μια μοναδική περιήγηση στην αναβίωση της αίγλης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Είναι η πρωθιέρεια των Κυλάδων, η γενέτειρα των αθανάτων. Είναι το νησί που «βάφτισε» τις Κυκλάδες, ως νησιωτική συστάδα που αναπτύσσεται κυκλικά γύρω του. Είναι η Δήλος.
Στους αρχαίους χρόνους, ο μύθος της γέννησης του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος έκανε το νησί ιερό: κανένας θνητός δεν θα επιτρεπόταν να γεννηθεί στα χώματά του. Και, εφόσον επρόκειτο για λίκνο αθανάτων, κανένας θνητός δεν θα επιτρεπόταν ούτε να πεθάνει εκεί. Έτσι, εκτός από τη σπουδαιότητα που είχε ως θρησκευτικό και οικονομικό κέντρο, το νησί διατηρούσε και μια αποκλειστικότητα: ακόμα και στην περίοδο της μεγάλης άνθησης της Δηλιακής Συμμαχίας, οι γυναίκες που επρόκειτο να γεννήσουν, όπως και όσοι και όσες φαίνονταν να πλησιάζουν το τέλος της ζωής τους, στέλνονταν στο γειτονικό νησί της Ρήνειας. Όλος ο τότε γνωστός κόσμος αναγνώριζε την ιερότητα του νησιού και ήξερε τη μοναδικότητά του.
Σήμερα, το νησί παραμένει μοναδικό σε ολόκληρο το γνωστό κόσμο: πουθενά δεν υπάρχει ένας τόσο μεγάλος φυσικός νησιωτικός αρχαιολογικός χώρος, τόσο μεγάλης σπουδαιότητας. Κανένα νησί στον κόσμο δεν φιλοξενεί τόσα πολλά και μνημειώδη κειμήλια αρχαϊκών, κλασικών και ελληνιστικών χρόνων, δηλαδή των αιώνων της μεγάλης ελληνικής τέχνης, σε μια έκταση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως αρχαιολογικός χώρος. Γιατί, η Δήλος δεν είναι μουσείο• η Δήλος δεν χρησιμοποιείται ως χώρος που αφηγείται μια ιστορία. Η Δήλος είναι η ίδια η Ιστορία.
Οι επισκέπτες και επισκέπτριες του νησιού, που καταφθάνουν καθημερινά από τα γειτονικά νησιά, δεν κάνουν απλώς μια εκπαιδευτική εκδρομή• στην πραγματικότητα, ζουν μια απαράμιλλη εμπειρία ζωής. Και, με ένα μαγικό, υπερβατικό τρόπο, η ιερότητα της Δήλου επανέρχεται διαρκώς: καθώς ολόκληρο το νησί αποτελεί έναν αρχαιολογικό χώρο χωρίς άλλες δραστηριότητες, οι χιλιάδες άνθρωποι που συρρέουν για να μοιραστούν τη μοναδικότητά του, το επισκέπτονται με το δέος του ανθρώπου που βρίσκεται σε τόπο ιερό. Και, έτσι, η Ιστορία επαναλαμβάνεται: σε ένα τόσο σπουδαίο μέρος κανένας άνθρωπος δεν γεννιέται και δεν πεθαίνει.
Πρόσβαση: Καθημερινά (καιρού επιτρέποντος) υπάρχει σύνδεση με τη Μύκονο. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, καραβάκια συνδέουν το νησί και με την Τήνο και τη Νάξο. Ο αρχαιολογικός χώρος παραμένει κλειστός τις Δευτέρες.
