Από τους αγαπημένους καλοκαιρινούς προορισμούς
Όσοι επισκέπτονται αυτό το νησί αποκτούν εμπειρίες ζωής, εικόνες που παραμένουν ανεξίτηλες στο μυαλό τους, αναμνήσεις από ξέγνοιαστες και όμορφες διακοπές. Η Νάξος, το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων, ξεχωρίζει τόσο με τη Χώρα και τα χωριά της, όσο και με τα αξιοθέατά της, με τα τοπικά της προϊόντα.
Η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα του νησιού είναι η Χώρα, με τα πανέμορφα σοκάκια της, με τη μεγάλη ιστορία της που απλώνεται βαθειά στο χρόνο. Τα πολλά μνημεία της μιλούν για το λαμπρό παρελθόν της, με πιο χαρακτηριστικό την «Πορτάρα», το επιβλητικό πρόπυλο του ναού του Απόλλωνα του 6ου αιώνα π.Χ. που βρίσκεται στο νησάκι που οι ντόπιοι ονομάζουν «Παλάτια». Μια εικόνα για το παρελθόν της Χώρας δίνει και ο αρχαιολογικός χώρος της μυκηναϊκής πόλης στη Γρόττα, ένα μεγάλο τμήμα της οποίας βρίσκεται μέσα στη θάλασσα.
Πέρα όμως από τα κομμάτια του παρελθόντος, υπάρχει και η σύγχρονη πλευρά της Χώρας, που σφύζει από ζωή όλες τις εποχές του χρόνου με τα δεκάδες καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ και καφέ, που το καλοκαίρι γεμίζουν από τους επισκέπτες του νησιού.
Βόλτα στα πέριξ
Τα κυριότερα μέρη-χωριά της Νάξου είναι η Αγία Άννα, το Φιλώτι, η Απείρανθος, ο Άγιος Αρσένιος, το Γλυνάδο, ο Άγιος Προκόπιος. Το πρώτο είναι τουριστικό θέρετρο, γνωστό για την ομώνυμη παραλία του. Με σημαντική ξενοδοχειακή υποδομή και κάμπινγκ (στη θέση «Μάραγκας»), έχει εξελιχθεί σε επίκεντρο θαλάσσιου τουρισμού του νησιού, ενώ ξεχωρίζει και για το πανηγύρι στις 25 Ιουλίου, εμπειρία που αξίζει να ζήσει ο κάθε επισκέπτης.
5 χλμ. νότια της Χώρας Νάξου, στο μυχό του ομώνυμου και μεγαλύτερου όρμου της Νήσου, στον όρμο του Αγίου Προκόπη, δεσπόζει ένα πανέμορφο χωριό. Η παραλία του Αγίου Προκοπίου, συνέχεια της οποίας είναι η ξακουστή παραλία της Αγίας Άννας, θεωρείται η τρίτη καλύτερη της Ελλάδας, ενώ περιλαμβάνεται στις δέκα καλύτερες της Ευρώπης με το χαρακτηριστικό γνώρισμα τη λευκή άμμο που καταλήγει εσωτερικά σε μία ζώνη από αμμόλοφους. Στην περιοχή, εκτός από τις διάφορες τουριστικές μονάδες, υφίσταται ιδιωτική σχολή καταδύσεων καθώς και ιδιαίτερο σκάφος με γυάλινο πυθμένα με το οποίο εκτελούνται θαλάσσιες ξεναγήσεις του ενάλιου πλούτου της ευρύτερης περιοχής.
Η Απείρανθος απέχει 28 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού, χτισμένη σε υψόμετρο μεταξύ 570 και 640 μέτρων και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό του νησιού. Παραδοσιακός και πετρόκτιστος, ο οικισμός διατηρεί ακόμη την ενετική αρχιτεκτονική του, με στενά καλντερίμια τα οποία διαθέτουν καμάρες.
Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε και το μεγαλύτερο χωριό, το Φιλώτι. Στους πρόποδες του όρους Ζας σε υψόμετρο 400 περίπου μέτρων και σε απόσταση 19 χλμ. από τη Χώρα, ξεχωρίζει ο ναός της Παναγιάς της Φιλωτίτισσας, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η πρώτη εικόνα, πάντως, για τον επισκέπτη του πλησιάζει στο χωριό είναι εντυπωσιακή, γιατί είναι κτισμένο αμφιθεατρικά σε δύο λόφους. Αριστερά ο οικισμός του Κλεφάρου και δεξιά του Ραχιδιού. Το επόμενο που συναντά κάποιος είναι η πλατεία του χωριού, στην οποία κυριαρχεί ένας εκατοντάχρονος πλάτανος, ενώ τα πλακόστρωτα δαιδαλώδη δρομάκια και οι καμάρες σας μεταφέρουν σε άλλη εποχή.
Το Γλυνάδο είναι ένα ακόμη χωριό της Νάξου και βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού. Χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι τα σπίτια με την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική. Το χωριό απλώνεται σε υψόμετρο περίπου 100 μ., έχει πανοραμική θέα προς όλες τις πλευρές του ορίζοντα, στο βαθύ γαλάζιο του Αιγαίου πελάγους και φημίζεται για τα ηλιοβασιλέματά του. Γι' αυτόν τον λόγο άλλωστε του έχει αποδοθεί ο χαρακτηρισμός «μπαλκόνι της Νάξου».
Τοπικά αγαθά
Η Νάξος, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, ξεπερνούσε σε πλούτο όλα τα νησιά και πολλά προϊόντα της ήταν γνωστά στην αρχαιότητα, όπως το μάρμαρο της Νάξου, η σμύριδα (ναξία λίθος), το κρασί, τα αμύγδαλα, τα αιγοπρόβατα και ο κύπερος, ένα αρωματικό φυτό με θεραπευτικές ιδιότητες.
Σήμερα, το νησί είναι ιδιαιτέρως γνωστό για την τυροκομεία του. Η γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ είναι το πιο γνωστό τυρί του νησιού και ένα από τα ελάχιστα ελληνικά ΠΟΠ από αγελαδινό γάλα. Το λεγόμενο αρσενικό κεφαλοτύρι παρασκευάζεται από κατσικοπρόβειο γάλα, κυρίως εκ των ορεινών χωριών.
Το λαδότυρο (Νάξου) είναι το αρσενικό τυρί, που δημιουργείται αν τοποθετηθεί στη συνέχεια της παρασκευής του σε δοχείο με ελαιόλαδο για χρονικό διάστημα περισσότερο των τριών μηνών. Πρόκειται για πικάντικο τυρί που συνοδεύεται με ρακί, ασφαλώς τοπική. Η γλυκιά μυζήθρα παρασκευάζεται και αυτή από κατσικοπρόβειο γάλα. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε και το ξινόγαλα, που παρασκευάζεται από ανόθευτο κρύο κατσικίσιο γάλα με τη προσθήκη πυτιάς, το οποίο στη συνέχεια αν στραγγιστεί δημιουργείται η ξινομυζίθρα.
Πατάτες Νάξου ΠΟΠ, κρεμμύδια, κρασί, ελιές (επιτραπέζιες γνωστές ως ασκούδες), λάδι, ρακί και το τοπικό ποτό κίτρο είναι μερικά ακόμη καλούδια που πρέπει να δοκιμάσετε στο νησί της Νάξου.
Κεντρική φωτογραφία: Pug Girl