Από τον Όλυμπο μέχρι τις όχθες των Πρεσπών και τις πλαγιές του Καϊμακτσαλάν, πέντε από τα πιο όμορφα χωριά της Μακεδονίας μας εμπνέουν για χειμερινές αποδράσεις. Καθένα από αυτά είναι μοναδικό
Παραδοσιακοί οικισμοί με επιβλητικά μακεδονίτικα αρχοντικά, «μπαλκόνια» με απέραντη θέα σε βουνά και λίμνες, δημοφιλή χιονοδρομικά κέντρα και χωριά που μοιάζουν να έχουν σταματήσει στο χρόνο. Αναζωογονητικός βουνίσιος αέρας, ειδυλλιακά τοπία, παραδοσιακό φαγητό, ζεστή φιλοξενία. Ανακαλύπτουμε τη χειμωνιάτικη μαγεία της Μακεδονίας σε πέντε από τα πιο γραφικά χωριά της.
Παλαιός Παντελεήμονας, Πιερία
Ο Παλαιός Παντελεήμονας αποτελεί ένα από τα καλύτερα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στη βόρεια Ελλάδα (πηγή: Shutterstock)
Πανέμορφος οικισμός στις πλαγιές του Κάτω Ολύμπου, «πνιγμένος» σε καστανιές, οξιές και πλατάνια και με μοναδική θέα στον Θερμαϊκό κόλπο και τις ακτές της νότιας Πιερίας, ο Παλαιός Παντελεήμονας είναι από εκείνα τα χωριά που σε κερδίζουν με την πρώτη ματιά. Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα δείγματα παραδοσιακής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής στη βόρεια Ελλάδα. Ο οικισμός κατάφερε να διατηρήσει το τοπικό του χρώμα καθώς είχε σχεδόν ερημώσει από τη δεκαετία του 1950. Τη δεκαετία του 1980, όμως, αναπαλαιώθηκε και το χωριό άρχισε να παίρνει και πάλι ζωή.
Ο Παλαιός Παντελεήμονας χιονισμένος (πηγή: Shutterstock)
Περίπου 100 χλμ. θα χρειαστεί να διανύσετε από τη Θεσσαλονίκη για να περπατήσετε στα καλντερίμια του, ανάμεσα στα όμορφα πέτρινα σπίτια. Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα που έδωσε στο χωριό το όνομά του και το αναπαλαιωμένο παλιό σχολείο. Σε απόσταση 20 χλμ. βρίσκεται το Λιτόχωρο και το Φαράγγι του Ενιπέα με τους περίφημους καταρράκτες, ενώ το εντυπωσιακό κάστρο του Πλαταμώνα απέχει μόλις 4 χλμ.
Νυμφαίο, Φλώρινα
Στην είσοδο του Νυμφαίου (πηγή: Shutterstock)
Μόλις λίγη ώρα μακριά από την πόλη της Φλώρινας, υπάρχει ένα ορεινό χωριό, χτισμένο στα 1.350 μέτρα στις πλαγιές του όρους Βίτσι, που μοιάζει βγαλμένο από πίνακα ζωγραφικής. Το Νυμφαίο, γνωστό και ως το «πέτρινο στολίδι της Μακεδονίας», μαγεύει τον επισκέπτη με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και την τοποθεσία του. Μάλιστα, έχει χαρακτηριστεί ένα από τα 10 ομορφότερα χωριά της Ευρώπης, ενώ στον παγκόσμιο διαγωνισμό της UNESCO διεκδίκησε το Διεθνές Βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» για την άριστη διαχείριση πολιτιστικού αποθέματος και φυσικού περιβάλλοντος. Η είσοδος με το τοξωτό ξύλινο γεφυράκι, που ενώνει δύο εντυπωσιακά αρχοντικά, τα λιθόστρωτα μονοπάτια, τα καλοφτιαγμένα πέτρινα σπίτια και τα πανύψηλα δέντρα οξιάς που περιβάλλουν το χωριό δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό.
Το Νυμφαίο χιονισμένο (πηγή: Shutterstock)
Ο οικισμός είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός, με την πέτρα και το ξύλο να κυριαρχούν, ενώ οι στέγες των σπιτιών είναι από γαλβανιζέ λαμαρίνα ώστε το χιόνι να γλιστράει εύκολα. Σήμα κατατεθέν του χωριού αποτελεί το παλιό πέτρινο σχολείο, η Νίκειος Σχολή, δωρεά του μεγάλου καπνεμπόρου Ζαν Νίκου το 1928. Μπορείτε να περπατήσετε μέσα στα δάση οξιάς που το περιβάλλουν και να αναπνεύσετε τον αναζωογονητικό αέρα του βουνού, να κάνετε βόλτες με άλογα και ποδήλατα, να επισκεφθείτε τη λίμνη Ζάζαρη και να γευτείτε εκλεκτά κρασιά από ονομαστούς αμπελώνες.
Άγιος Γερμανός, Φλώρινα
Ο Άγιος Γερμανός Πρεσπών έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός (πηγή: Shutterstock)
Επτά χιλιόμετρα μακριά από τις όχθες των Πρεσπών και 48 χλμ. από τη Φλώρινα, ο Άγιος Γερμανός, σκαρφαλωμένος σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές του Βαρνούντα, μοιάζει σαν να έχει βγει από σκηνικό ταινίας. Πρόκειται για έναν από τους τρεις χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς στην Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας μαζί με τους Ψαράδες και το Νυμφαίο. Εδώ θα έρθετε για να κάνετε ήσυχες βόλτες ανάμεσα σε πανέμορφα σπίτια με ξύλινους εξώστες και για να δοκιμάσετε ιδιαίτερες γεύσεις, αλλά κυρίως για να περιηγηθείτε στις Πρέσπες, μία από τις ομορφότερες περιοχές της Ελλάδας.
Παραδοσιακά πέτρινα σπίτια στον Άγιο Γερμανό (πηγή: Shutterstock)
Ολόκληρος ο οικισμός παρουσιάζει μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Τα πέτρινα σπίτια του, πολλά από τα οποία χτίστηκαν μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της ντόπιας, παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Στον Άγιο Γερμανό θα βρείτε ξενώνες και ταβέρνες που σερβίρουν φασολάδα, γριβάδι της λίμνης, αποξηραμένα τσιρόνια και άλλες νοστιμιές. Μην παραλείψετε να αγοράσετε φασόλια από τα καταστήματα που πωλούν τοπικά προϊόντα. Επίσης, εδώ βρίσκεται το κέντρο ενημέρωσης για τον Εθνικό Δρυμό Πρεσπών. Όσοι αγαπάτε την πεζοπορία θα πρέπει να γνωρίζετε ότι πάνω στο ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε6, που διέρχεται από την περιοχή, βρίσκονται οι πηγές Μοτσάρα και Ποτίστρα.
Παλαιός Άγιος Αθανάσιος, Πέλλα
Ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας (πηγή: Shutterstock)
Χτισμένο σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στις πλαγιές του Καϊμάκτσαλαν, του τρίτου ψηλότερου βουνού της Ελλάδας, σε απόσταση 30 χλμ. από την πόλη της Έδεσσας και 123 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, ένα ορεινό χωριό της Πέλλας έχει χαρακτηρισθεί ως παραδοσιακός οικισμός από το 1992, ενώ η φήμη του ξεπερνά τα σύνορα της χώρας. Ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος ξεχωρίζει για την παραδοσιακή μακεδονίτικη αρχιτεκτονική του, αλλά και λόγω της γειτνίασής του με το φημισμένο χιονοδρομικό κέντρο του Βόρα, που έχει το μεγαλύτερο υψόμετρο απ' όλα τα χιονοδρομικά της Ελλάδας, στα 2.500 μέτρα περίπου.
Στο χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμάκτσαλαν (πηγή: Shutterstock)
Τα κτήρια με τις κεραμοσκεπές και βασικά δομικά υλικά την πέτρα και το ξύλο κυριαρχούν παντού και εξηγούν γιατί ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος είναι γνωστός ως το «πέτρινο χωριό». Από το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου στον ομώνυμο λόφο μπορείτε να θαυμάσετε την υπέροχη θέα προς τη λίμνη Βεγορίτιδα, την τρίτη μεγαλύτερη λίμνη σε έκταση της Ελλάδας. Στην ψηλότερη κορυφή του βουνού βρίσκεται το Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρα-Καϊμάκτσαλαν, με εξαιρετικές υποδομές και πίστες για όλα τα γούστα. Είναι το ψηλότερο χιονοδρομικό της Ελλάδας και ένα από τα λίγα με τόσο μεγάλη διάρκεια χιονιού. Αξέχαστη εμπειρία αποτελεί η πεζοπορία από το χιονοδρομικό κέντρο μέχρι το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στην κορυφή του όρους, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη των Σέρβων πεσόντων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ένα από τα πιο γραφικά χωριά του νομού Σερρών, στις πλαγιές του όρους Μπέλες, βορειοδυτικά της Λίμνης Κερκίνης. Τα Άνω Πορόια είναι αμφιθεατρικά χτισμένα σε υψόμετρο 400 μ. και προσφέρουν υπέροχη θέα στη λίμνη. Από το δάσος ακριβώς πάνω από τα σπίτια ξεκινούν πολλά ρυάκια, τα οποία σχηματίζουν ένα μεγάλο δίκτυο που διατρέχει τον οικισμό και τον τροφοδοτεί με κρύα, γάργαρα νερά όλο το χρόνο. Περπατήστε στα καλντερίμια των μαχαλάδων και ανηφορίστε προς τα ξωκλήσια των Αγίων Γεωργίου και Δημητρίου με τις μοναδικές αγιογραφίες. Γύρω από την κεντρική πλατεία με τα τεράστια πλατάνια θα βρείτε μαγαζιά με τοπικά προϊόντα και ταβέρνες για να δοκιμάσετε ντόπιες γεύσεις (τα πιάτα από βουβαλίσιο κρέας έχουν την τιμητική τους στην περιοχή).
Στις όχθες της Λίμνης Κερκίνη (πηγή: Shutterstock)
Με ορμητήριο το χωριό θα απολαύσετε αξέχαστες βόλτες στη Λίμνη Κερκίνη, ένα από τα πιο όμορφα μέρη της Ελλάδας. Η συγκεκριμένη λίμνη γεννήθηκε από ένα φράγμα που δημιουργήθηκε το 1932 και σήμερα αποτελεί ιδιαίτερα προστατευμένο υδροβιότοπο και τοπίο σπάνιας ομορφιάς με θέα το βουνό Μπέλες και την κοιλάδα Σερρών. Έχει ανακηρυχθεί Εθνικό Πάρκο και σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση Ραμσάρ είναι ένας από τους 10 υγρότοπους Διεθνούς Σημασίας της Ελλάδας. Μπορείτε επίσης να γνωρίσετε την οροσειρά της Κερκίνης μέσα από δραστηριότητες όπως πεζοπορία, mountain bike, ιππασία και εκδρομές με τζιπ 4Χ4.
