Ταξιδεύουμε στα Γρεβενά για να ανακαλύψουμε υπέροχους τόπους που φιλοξενούν τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά πέτρινα γεφύρια της Μακεδονίας.
Τα Γρεβενά είναι προικισμένα με σπάνια ομορφιά και τα σημεία ενδιαφέροντος για τον επισκέπτη είναι πολλά. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει για τα αμέτρητα πέτρινα γεφύρια τους, που είναι τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά της Μακεδονίας.
Πραγματικά διαμάντια της λαϊκής αρχιτεκτονικής, συνδεδεμένα με μύθους και τοπικές παραδόσεις, τα γεφύρια αυτά μοιάζουν με προεκτάσεις της φύσης έτσι όπως εναρμονίζονται με το περιβάλλον. Παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικά από τα ωραιότερα γεφύρια των Γρεβενών που μπορείτε να επισκεφθείτε.
Γεφύρι Πορτίτσας
Το γεφύρι της Πορτίτσας βρίσκεται στο χωριό Σπήλαιο του νομού Γρεβενών και απέχει 45 χλμ. από την ομώνυμη πρωτεύουσα. Είναι ίσως το δημοφιλέστερο και ομορφότερο γεφύρι του νομού, μέσα σε ένα υπέροχο τοπίο που δημιουργεί το βαθύ φαράγγι. Οι δύο τεράστιοι βράχοι που ορθώνονται σαν συμπληγάδες πέτρες πίσω από το γεφύρι προκαλούν δέος, ενώ η εικόνα συμπληρώνεται από τα καταπράσινα νερά του ποταμού Βενέτικου. Η κατασκευή του υπολογίζεται το 1743 και σύμφωνα με πηγές χτίστηκε με προσφορές από το Μοναστήρι του Σπηλαίου. Είναι δίτοξο γεφύρι με το άνοιγμα του μεγάλου τόξου να φτάνει στα 13,80 μέτρα και του μικρού τα 5 μέτρα. Από το χωριό Σπήλαιο ξεκινάει ένα μονοπάτι μήκους περίπου 2 χλμ. που φτάνει ως το γεφύρι της Πορτίτσας. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάτε με αυτοκίνητο τον δρόμο που ξεκινάει από στα δυτικά του χωριού (αρχικά είναι χωμάτινος, ενώ η συνέχεια της πορείας είναι ασφαλτοστρωμένη).
Γεφύρι του Αζίζ Αγά
Κοντά στο χωριό Τρίκωμο, στέκει επιβλητικό το τρίτοξο γεφύρι του Αζίζ Αγά. Το εντυπωσιακό αυτό πέτρινο οικοδόμημα που γεφυρώνει τον Βενέτικο ποταμό, διαθέτει το μεγαλύτερο σε άνοιγμα τόξο από τα σωζόμενα γεφύρια της Μακεδονίας, που φθάνει τα 15 μέτρα και συνολικό μήκος τα 70 μέτρα. Χτίστηκε επί τουρκοκρατίας το 1727 -με χίλιες δύο ταλαιπωρίες- και χρηματοδοτήθηκε από τον Αζίζ Αγά.
Γεφύρι Ζιάκα
Το γεφύρι του Ζιάκα, δίπλα από τη νέα γέφυρα, που οδηγεί στο ομώνυμο χωριό, χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα επάνω στον ποταμό Βελονιά, παραπόταμο του Βενέτικου. Το γεφύρι είναι εύκολα προσβάσιμο. Είναι δίτοξο με μεγαλύτερη την κύρια (δυτική) καμάρα, που φτάνει σε ύψος τα 7,50 μέτρα. Το συνολικό μήκος του γεφυριού είναι περίπου 41 μ. και το πλάτος 3,10 μ. Ο δρόμος που πέρναγε πάνω από το γεφύρι ονομαζόταν «Βασιλική Στράτα» και αποτελούσε το διάβα των εμπορικών καραβανιών προς τη Θεσσαλία.
Γεφύρι Πραμορίτσας
Ένα ιδιαίτερο γεφύρι λόγω της τοποθεσίας είναι αυτό της Πραμόριτσας. Αυτό το πανέμορφο γεφύρι βρίσκεται στα όρια των νομών Γρεβενών (όπου και ανήκει) και Κοζάνης, στον ποταμό Πραμόριτσα, παραπόταμο του Αλιάκμονα, μεταξύ των χωριών Κληματάκι και Ανθοχώρι. Το γεφύρι είναι τετράτοξο, με κύριο τόξο το βόρειο, ελεύθερου ανοίγματος 15 μ. και ύψους 9 μ. Προφορική παράδοση τοποθετεί χρονικά την αρχική κατασκευή του γεφυριού περίπου στα 1870 με 1880 με χρηματοδότηση κάποιου βλάχου τσέλιγκα, που περνώντας το ποτάμι, έχασε την μονάκριβη κόρη του στα ορμητικά νερά του ποταμού. Λέγεται λοιπόν, πως στη συνέχεια έδωσε τα χρήματα για να χτιστεί το γεφύρι.
Γεφύρι Σταυροποτάμου
Το γεφύρι του Σταυροποτάμου είναι χτισμένο περίπου το 1880 στον Σταυροπόταμο ποταμό, παραπόταμο του Βενέτικου. Είναι εύκολα προσβάσιμο και ορατό από τον δρόμο. Έχει τέσσερις μεγάλες ημικυκλικές άνισες καμάρες. Το μήκος του φτάνει τα 48 μ., το πλάτος τα 3,70 μ. και το άνοιγμα της μεγαλύτερης καμάρας του είναι 6,90 μ. Κατά την παράδοση από το γεφύρι αυτό περνούσαν τα καραβάνια πηγαίνοντας για Θεσσαλονίκη ή Γιάννενα.
Γεφύρι Δοτσικού
Το μονότοξο πέτρινο γεφύρι στο Δοτσικό είναι ένα από τα πιο ξεχωριστά, καθώς είναι χτισμένο στο μεγαλύτερο υψόμετρο απ’ όλα τα πέτρινα γεφύρια της Μακεδονίας και το μοναδικό της περιοχής που βρίσκεται μέσα σε οικισμό. Κάτω από την καμάρα του κυλά ο ποταμός Δοτσικιώτης, παραπόταμος του Βενέτικου, ο οποίος χωρίζει το χωριό σε δύο συνοικίες. Το γεφύρι εικάζεται ότι είναι χτισμένο το 1804 και αποδίδεται σε Γιαννιώτες μαστόρους. Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει πως χτίστηκε γύρω στα 1870 από μαστόρους του Δοτσικού και της Καλλονής. Έχει μήκος 24 μέτρα, πλάτος 4 μέτρα και ύψος μόλις 4 μέτρα. Στα τέλη της δεκαετίας του '70, στο χωριό έγιναν πολλά από τα γυρίσματα της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Μεγαλέξαντρος».
