Κρυμμένα στην ομορφιά της φύσης, τα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας αποτελούν μοναδικά μνημεία που ακόμα και σήμερα προκαλούν τον θαυμασμό.
Μνημεία ξακουστών μαστόρων της πέτρας, τα γεφύρια που στολίζουν την ελληνική ύπαιθρο μοιάζουν με προεκτάσεις της φύσης έτσι όπως εναρμονίζονται άψογα με το περιβάλλον. Τα περισσότερα συνδέονται με μύθους, τοπικές παραδόσεις ακόμα και με τραγικές ιστορίες. Κάποια είναι καλά κρυμμένα στην ομορφιά της φύσης και για να τα βρεις θα πρέπει να περπατήσεις σε μονοπάτια, να «κατέβεις» ποτάμια και να διασχίσεις φαράγγια.
Ακολουθούν μερικά από τα ωραιότερα και πιο γνωστά πέτρινα γεφύρια που θα συναντήσετε στα ταξίδια σας στην Ελλάδα.
Γεφύρι της Άρτας
Είναι το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε τη λέξη «γεφύρι». Στολίδι και κορυφαίο αξιοθέατο της πόλης, το γεφύρι της Άρτας είναι το πιο ξακουστό στην Ελλάδα και αυτό βέβαια το οφείλει στο θρύλο για τη θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα επειδή «ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν». Η αρχική κατασκευή του γεφυριού τοποθετείται στα χρόνια της κλασικής Αμβρακίας, επί βασιλέως Πύρρου Α, ενώ τη σημερινή του μορφή την απέκτησε τα έτη 1602-1606. Το σημερινό μήκος του φτάνει στα 142 μέτρα και το πλάτος του είναι 3,75 μέτρα.
Γεφύρι της Αρτοτίβας, Ορεινή Ναυπακτία
Το γεφύρι της Αρτοτίβας βρίσκεται στον φυσικό δρόμο που συνδέει την Τριχωνίδα με την Ορεινή Ναυπακτία, στις όχθες του ποταμού Εύηνου, στο στενότερο σημείο του. Κατασκευάστηκε ή ανακατασκευάστηκε, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην τοπική παράδοση, κατά την Α΄ Ενετοκρατία (1407-1499). Είναι το αρχαιότερο γεφύρι από όσα μέχρι σήμερα σώζονται στο νομό Αιτωλοακαρνανίας, ενώ έχει πρόσφατα επισκευαστεί και έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Γεφύρι Πύλης, Τρίκαλα
Το Γεφύρι της Πύλης (ή Γεφύρι της Πόρτας) βρίσκεται 2 χλμ. δυτικά της Πύλης και περίπου 20 λεπτά από τα Τρίκαλα. Από κάτω του ρέει ο Πορταϊκός ποταμός και μέχρι το 1936 ήταν το μοναδικό πέρασμα από τη Θεσσαλία για την Ήπειρο ενώνοντας τα βουνά Ίταμος και Κόζιακας. Κατασκευασμένο από τον Άγιο Βησσαρίωνα το 1514, είναι το δεύτερο σε μέγεθος μονότοξο γεφύρι της Θεσσαλίας, με ημικυκλικό τόξο και με υλικά κατασκευής τον ασβεστόλιθο και τον ψαμμίτη. Ο χώρος του γεφυριού αποτελεί στάση πολλών επισκεπτών πριν ανηφορίσουν με προορισμό τα χωριά του Κόζιακα, την Ελάτη και το Περτούλι.
Γεφύρι Παλαιοκαρυάς, Τρίκαλα
Στην όμορφη χαράδρα της Παλαιοκαρυάς στα Τρίκαλα, ρέουν τα κρυστάλλινα νερά του μικρού ποταμού Παλαιοκαρίτη. Ένα μαγευτικό σκηνικό απλώνεται μπροστά στα μάτια όσων θα βρεθούν στο πέτρινο γεφύρι με τους δύο τεχνητούς καταρράκτες που βρίσκονται εκεί. Το επιβλητικό μονότοξο γεφύρι δεσπόζει σε ένα στένωμα, περίπου μισό χιλιόμετρο από την Κάτω Παλαιοκαρυά. Έχει μήκος 26 μέτρα και στέκεται εκεί από τον 16ο αιώνα. Πρόκειται για ένα μνημείο άψογα εναρμονισμένο με το φυσικό τοπίο γύρω του. Δύο φράγματα που κατασκευάστηκαν το 1970 σχηματίζουν δύο τεχνητούς καταρράκτες που δίνουν μια ξεχωριστή πινελιά στη μαγευτική εικόνα.
Γεφύρι της Πλάκας, Τζουμέρκα
Το ιστορικό Γεφύρι της Πλάκας χτίστηκε το 1866 από τον πρωτομάστορα Κωνσταντίνο Μπέκα και θεωρείται το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων. Βρίσκεται σε απόσταση 50 χλμ. από τα Ιωάννινα και συνδέει τα Τζουμέρκα με τα Κατσανοχώρια στον Άραχθο ποταμό. Το γεφύρι της Πλάκας υπήρξε σύνορο Ελλάδας-Τουρκίας από το 1880 έως το 1912, ενώ κοντά του υπογράφηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1944 η συμφωνία Πλάκας-Μυρόφυλλου. Τον Φεβρουαρίο του 2015, το τόξο της γέφυρας κατέρρευσε από ισχυρές βροχοπτώσεις. Σήμερα, το εντυπωσιακό γεφύρι στέκεται και πάλι όρθιο, μετά την αποκατάστασή του που ολοκληρώθηκε το 2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι ξαναχτίστηκε με την ίδια, παλιά τεχνική των μαστόρων της πέτρας, ενώ βραβεύτηκε με τη διάκριση Europa Nostra 2021 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό, Ζαγοροχώρια
Από τα πιο γνωστά και ξεχωριστά γεφύρια του Ζαγορίου, το Γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό βρίσκεται δυτικά των Κήπων. Το συγκεκριμένο γεφύρι αρχικά ήταν ξύλινο, αλλά μετατράπηκε σε πέτρινο το 1814 με χρηματοδότηση ενός καλόγερου από το μοναστήρι της Βίτσας- εξού και το δεύτερο όνομά του. Αυτό που εντυπωσιάζει όσους το αντικρίζουν από κοντά είναι το γεγονός ότι οι τρεις ημικυκλικές του καμάρες όπως στέκουν σε αρμονική παράταξη δημιουργούν την αίσθηση της ανάλαφρης κίνησης, δίνοντας την εντύπωση κινούμενης κάμπιας.
Γεφύρι του Κόκκορη (Νούτσου), Ζαγοροχώρια
Ένα από τα πιο φημισμένα κι εντυπωσιακά γεφύρια της Ηπείρου είναι αυτό του Κόκκορη ή Νούτσου, που βρίσκεται μεταξύ των χωριών Κουκούλι, Δίλοφο και Κήποι κι έχει μήκος 24 περίπου μέτρα και ύψος 13 μέτρα. Χτίστηκε το 1750 και πήρε το δεύτερο όνομα του Νούτσου από τον ευεργέτη του, καθώς ο Νούτσος Κοντοδήμος από το χωριό Βραδέτο ήταν εκείνος ο οποίος χρηματοδότησε την κατασκευή του. Ωστόσο λέγεται και γεφύρι του Κόκκορη (ή του Κόκκορου), καθώς ο Κόκκορος από το χωριό Κουκούλι, που είχε μύλο εκεί, διέθεσε το 1910 χρήματα για την επισκευή του. Δίπλα στο γεφύρι ορθώνεται ένας επιβλητικός κατακόρυφος βράχος ενώ από κάτω του ρέει ο Βοϊδομάτης με τα κρυστάλλινα, πεντακάθαρα νερά του.
Γεφύρι Κόνιτσας
Στη νοτιοδυτική άκρη της πόλης, ακριβώς στην είσοδο της χαράδρας του Αώου, βρίσκεται το μεγάλο μονότοξο γεφύρι της Κόνιτσας, το οποίο χτίστηκε το 1870-71 από συνεργείο 50 μαστόρων με επικεφαλής τον πρωτομάστορα Ζιώγα Φρόντζο από την Πυρσόγιαννη. Στην ίδια θέση είχε κατασκευαστεί παλιότερα, το 1823, ένα ξύλινο γεφύρι, το οποίο όμως δεν άντεξε την ορμή του ποταμού και καταστράφηκε πολύ σύντομα. Το σημερινό πέτρινο γεφύρι έχει διαστάσεις 36 μέτρα άνοιγμα και 20 μέτρα ύψος, ενώ κάτω από την καμάρα του διακρίνεται η μικρή καμπάνα που σήμαινε για να προειδοποιήσει τους περαστικούς να μην διαβούν το γεφύρι όταν φυσούσε δυνατός άνεμος από το εσωτερικό της χαράδρας.
Γεφύρι Πορτίτσας, Γρεβενά
Το γεφύρι της Πορτίτσας βρίσκεται στο χωριό Σπήλαιο του νομού Γρεβενών και απέχει 45 χλμ. από την ομώνυμη πρωτεύουσα. Είναι ίσως το δημοφιλέστερο και ομορφότερο γεφύρι του νομού, μέσα σε ένα υπέροχο τοπίο που δημιουργεί το βαθύ φαράγγι. Οι δύο τεράστιοι βράχοι που ορθώνονται σαν συμπληγάδες πέτρες πίσω από το γεφύρι προκαλούν δέος, ενώ η εικόνα συμπληρώνεται από τα καταπράσινα νερά του ποταμού Βενέτικου. Η κατασκευή του υπολογίζεται το 1743 και σύμφωνα με πηγές χτίστηκε με προσφορές από το Μοναστήρι του Σπηλαίου. Είναι δίτοξο γεφύρι με το άνοιγμα του μεγάλου τόξου να φτάνει στα 13,80 μέτρα και του μικρού τα 5 μέτρα. Από το χωριό Σπήλαιο ξεκινάει ένα μονοπάτι μήκους περίπου 2 χλμ. που φτάνει ως το γεφύρι της Πορτίτσας. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάτε με αυτοκίνητο τον δρόμο που ξεκινάει από στα δυτικά του χωριού (αρχικά είναι χωμάτινος, ενώ η συνέχεια της πορείας είναι ασφαλτοστρωμένη).
Γεφύρι του Αζίζ Αγά, Γρεβενά
Κοντά στο χωριό Τρίκωμο, στέκει επιβλητικό το τρίτοξο γεφύρι του Αζίζ Αγά. Το εντυπωσιακό αυτό πέτρινο οικοδόμημα που γεφυρώνει τον Βενέτικο ποταμό, διαθέτει το μεγαλύτερο σε άνοιγμα τόξο από τα σωζόμενα γεφύρια της Μακεδονίας, που φθάνει τα 15 μέτρα και συνολικό μήκος τα 70 μέτρα. Χτίστηκε επί τουρκοκρατίας το 1727 -με χίλιες δύο ταλαιπωρίες- και χρηματοδοτήθηκε από τον Αζίζ Αγά.
